به گزارش پول و اعتبار به نقل از شهرمردم ، هر روز ۴۰۰ هزار شیرازی مسافر اتوبوس‌های شهر هستند، به گزارش جلال‌الدین عرفانی – خبرنگار شهر مردم ،حوالی دو هفته قبل بود که با از حرکت افتادن چرخ تعدادی از اتوبوس‌های شهر برای ساعاتی، یک بحران نصف و نیمه در حوزه حمل‌ونقل به وجود آمد و بسیاری از مسافران اتوبوس‌های شهر برای ساعاتی در ایستگاه‌های اتوبوس سرگردان شدند و در نهایت، البته برخی با استفاده از وسائط نقلیه دیگر یا هر وسیله دیگری، خود را به مقصد رساندند. اما این پایان راه نبود، چراکه با اعلام نبود سوخت مورد نیاز اتوبوس‌ها، زنگ خطر برای این حوزه به صدا درآمد و باوجود حل مشکل به صورت موقت، هنوز هم مشکلاتی در راه است؛ موضوعی که در گفت‌وگو با رئیس سازمان حمل‌ونقل مسافر شهرداری در میان گذاشتیم و وی در پاسخ به علت این اتفاقات گفت: از زمانی که بحث سهمیه‌بندی سوخت ناوگان حمل‌ونقل عمومی مطرح شد، سوخت کل ناوگان با دو روش محاسبه می‌شد؛ یکی اختصاص سوخت ماهیانه پایه که هر ماه تخصیص می‌یابد، و دیگری سوخت کمکی دوم که بر اساس پیمایش هر دستگاه است، میزان سوخت پایه در گذشته برای هر اتوبوس ۲۲۰۰ لیتر بود و امروز به ۱۴۱۱ لیتر کاهش یافته که این تقریباً برای همه شهرها یکسان است، حدود یکصد لیتر هم سوخت کمکی بود که در حال حاضر قطع شده است.
رامین طالبی ادامه داد: بر این اساس، این سوخت پایه به‌هیچ‌عنوان برای ناوگانی که دو تا سه شیفت خدمت ارائه می‌دهد کافی نیست و به همین دلیل هم ستاد سوخت یک سیستم پیمایش را فعال کرده تا برای اختصاص سوخت کمکی یا سوخت دوم بر اساس پیمایش اقدام کند. بر این اساس، سیستم‌های الکترونیک ثبت پیمایش بر روی ناوگان نصب شد تا میزان پیمایش در هر ماه مشخص و در ماه بعد به ناوگان اختصاص یابد.
وی با اشاره به نصب سیستم‌های الکترونیک بر روی اتوبوس‌های درون و برون‌شهری گفت: بر این اساس، قرار بود اطلاعات این سیستم‌ها که روی ناوگان نصب شده به مجموعه وزارت کشور و سازمان همیاری ارسال و پس از تعیین میزان سوخت، به شرکت پالایش و پخش فرآورده‌ها ابلاغ شود و سوخت در کارت سوخت ناوگان واریز شود.
طالبی گفت: به همین منظور و در راستای تأمین سهمیه کمکی ناوگان در ماه، در یکی دو ساله گذشته سامانه کنترل از راه دور BMS برای نظارت بر خدمات برخط، از جمله میزان توقف در ایستگاه، خروج از ایستگاه یا خط، در ناوگان اتوبوسرانی شیراز نصب شده که یکی از کارهای این سامانه عملاً تعیین میزان پیمایش است و ما هم در انتها هر ماه باید اطلاعات پیمایش را به وزارت کشور ارسال کنیم تا آنها محاسبه کنند.
وی با اشاره به اینکه سوخت پایه فقط تا 10 روز اول ماه کفاف اتوبوس‌ها را می‌دهد، گفت: اما ما اطلاعات پیمایش را در حالی برای وزارت کشور و سازمان همیاری شهرداری‌ها ارسال کردیم که از همان 2 سال قبل، میزان پیمایش اتوبوس‌های ما را صفر لحاظ می‌کنند. البته آنها انکار نمی‌کنند که ناوگان شیراز در حرکت است، چراکه نمی‌شود ناوگانی با ۷۰۰ اتوبوس در شهری وجود داشته باشد اما حرکت نکند. در شهری با این وسعت، اگر حتی یک اتوبوس خارج شود، صدای مردم درمی‌آید. البته بحث دیگر آنها این است که می‌گویند اطلاعات شما در سامانه بارگذاری نمی‌شود.
رئیس سازمان حمل‌ونقل مسافر شهرداری شیراز گفت: ما حتی اطلاعات را به‌صورت دستی هم به ستادهای سازمان شهرداری‌ها ارسال کردیم ولی مشکل سامانه‌ای است. ما حتی خودمان اطلاعات جامع و کامل را گرفتیم اما به هر دلیلی، سازمان همیاری شهرداری گویا یا نمی‌تواند اطلاعات را دریافت کند یا به باور اینکه ناوگان فعالیت دارد نرسیده و به همین دلیل طی سال‌های اخیر، به‌رغم مکاتبات بسیاری که توسط شهرداری انجام شده، به نتیجه نرسیدیم.
وی اضافه کرد: در همین راستا، شرکت‌های پخش فرآورده‌های نفتی استان‌ها با درک این موضوع و فهم کسری سوخت اتوبوس‌ها به ما کمک می‌کردند و با تزریق سوخت اضطراری نمی‌گذاشتند ناوگان متوقف شود و یکی دو سال است که سوخت ناوگان اتوبوس از این طریق تأمین می‌شد. اما نکته اینجاست که در ماه‌های گذشته شرکت پالایش و پخش این سهم اضطراری را بنا به سلیقه خود و تصمیم شورای تأمین استان فراهم می‌کرد با این فرض که این مشکل را از مرکز هم حل کنند، اما با توجه به مکاتبات و مراجعات همکاران، این تلاش‌ها بی‌اثر بود.
طالبی گفت: در این بین، با توجه به اینکه برخی علت این مشکل را به‌روز نبودن سامانه الکترونیکی می‌دانند، شهرداری سامانه کنترلی را با هفت میلیارد تومان اعتبار به‌عنوان مکمل سامانه قبل خریداری و نصب کرده اما باز هم جواب نداد و در ادامه، ابتدای سال نیز یک قرارداد سه میلیاردی با اتحادیه حمل‌ونقل مسافر بستیم اما باز هم جواب نداد و باز هم می‌گویند اطلاعات را نمی‌توانیم بخوانیم. البته کاش می‌گفتند اطلاعات خوانده نمی‌شود، بهتر است بگوییم آنها به‌طور کل چیزی نمی‌گویند و بدون هیچ توضیحی سامانه سوخت کمکی را برای ما تزریق نمی‌کند.
وی در خصوص اینکه چه بخشی متولی ثبت پیمایش و در نتیجه سهمیه سوخت است، گفت: ما در سازمان همیاری شهرداری‌ها مدیریتی به نام «مدیریت نظارت‌های انفورماتیک» داریم که محاسبه پیمایش حمل‌ونقل را آنها انجام می‌دهند. این مجموعه وظیفه دارد که اگر اطلاعات پیمایش ثبت نمی‌شود یا صفر است، هشدار دهد تا مجموعه مسئول استان و شهر چاره‌اندیشی کند. اما این کار را نمی‌کند و ناگهان، مشابه اتفاقاتی که اخیراً رخ داده بود، سیستم سوخت‌رسانی اتوبوس‌ها در کارت سوخت آنها ثبت نشد و روز بعد ناوگان با مشکل مواجه شد و ناوگانی که روزانه یکصد لیتر سوخت کمکی می گرفت، متوقف شد.
طالبی گفت: در موارد قبل آمادگی لازم وجود داشت و ۲۴ ساعت قبل، حتی بدون اعلام، با همکاری شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، به‌صورت اتوماتیک سیستم شارژ و سوخت ناوگان از طریق تانکرها محاسبه و به اتوبوس‌های ما تزریق می‌شد.
وی ادامه داد: از مرداد شرکت پالایش و پخش اعلام کرد که دیگر این سوخت را تأمین نخواهد کرد و تمامی تلاش ما برای رفع مشکل اثربخش نبود و حاصل آن یک وقفه چندساعته در خدمات‌رسانی ناوگان اتوبوسرانی بود، به‌طوری‌که نیمی از ناوگان از چرخه فعالیت خارج شد و ۱۲۵ دستگاه اتوبوس گازسوز، که حتی باید از چرخه فعالیت خارج می‌شدند، به کمک ما آمدند و سوخت بخشی از ناوگان هم با کمک تعدادی از رانندگان تأمین شد و مردم در آن ساعت کمبود خدمات ناوگان را به‌طور کامل حس کردند.
وی ادامه داد: حتی اگر کل ناوگان برای یک ساعت تعطیل و از گردونه خارج می‌شد، می‌توانست به یک بحران بی‌انجامد، اما ورود مسئولین نظارتی، دستور فرماندار و تأکید مسئولان سیاسی و مدیران حوزه‌های استانداری سبب شد بعد از وقفه‌ای چند ساعت، سوخت اضطراری به میزان ۵۷۰ لیتر برای 2 هفته تا پایان ماه، آن هم به‌صورت مشروط، اختصاص یابد. اما هنوز این نقص را نتوانستیم برطرف کنیم.
رئیس سازمان حمل‌ونقل مسافر شهرداری شیراز خواستار ادامه همکاری شورای تأمین شهرستان، مسئولان استان و نمایندگان مجلس برای تأمین سوخت مورد نیاز اتوبوس‌های شیراز شد و گفت: همین الان سه تیم ما در تهران دنبال این کار هستند و تمام ظرفیت‌ها به کار گرفته شده و حتی شهردار شیراز دستور اختصاص هشت میلیارد تومان اعتبار نوسازی ساختار الکترونیکی پیمایش و خرید خود سامانه سیپاد را صادر کرد و از وزارت کشور کمک گرفتیم تا حتی خود شرکت تهرانی طرف قرارداد سیپاد سیستم را برای ما نصب کند و به نظر می‌رسد اگر عقد قرارداد شود، این نرم‌افزار ظرف یکی‌دو ماه روی کل ناوگان مجدد نصب و مشکل حل می‌شود. البته این سیستم جدای از سامانه قبل و همان سامانه‌ای است که مد نظر سازمان همیاری‌هاست.
طالبی گفت: انتظار داریم در ادامه نیز شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، دستگاه‌های نظارتی، فرمانداری و شورای تأمین مساعدت کنند که وقفه‌ای در خدمات‌دهی ناوگان پیش نیاید و نیاز داریم در این زمینه چاره‌اندیشی و دوراندیشی شود و مشکل برطرف شده و شاهد استمرار خدمات باشیم.
رئیس سازمان حمل‌ونقل مسافر شهرداری شیراز گفت: ما مترصدیم در اولین جلسه شورای تأمین در این زمینه اتخاذ نظر شود، چون باید حتماً چاره‌اندیشی کلی انجام شود. تا پیش از این، سیاست‌های نوسازی و بهسازی انجام شده بود، اما اینکه کل ساختار سیستم محاسبه از نو شود چند ماه زمان می‌برد که با حضور شورای تأمین و همکاری شرکت پالایش و پخش باید تا آن زمان موقتاً سوخت ناوگان، مانند گذشته، تأمین شود که این مشکل به‌صورت ریشه‌ای حل و سوخت ناوگان به‌صورت اتوماتیک وارد کارت آنها شود.
وی ادامه داد: در حال حاضر، روزانه ۴۰۰ هزار نفر سفر با اتوبوس در شهر شیراز داریم که این کار با فعالیت ۷۰۰ اتوبوس فعال در شبکه مویرگی، انجام و حتی در دوردست‌ترین نقاط اطراف شهر هم خدمات ارائه می‌شود. حال اگر در خدمات‌رسانی ناوگان یک‌ساعته وقفه بیفتد و مسافران روی زمین بمانند، قطعاً با یک بحران روبرو خواهیم شد.
طالبی به این سوال که با توجه به رسیدن به پایان ماه، آیا سوخت مورد نظر تأمین شد یا خیر؟ اینطور پاسخ داد که، تاکنون خبری از اختصاص سوخت کمکی نشده و این موضوع از دهم تا پانزدهم ماه، که تاریخ اتمام سوخت پایه اتوبوس‌ها است، مشخص خواهد شد. اما امیدواریم مسئولان شهر و استان هرچه سریع‌تر در این زمینه تمهیدی بی‌اندیشند، چون عدم تخصیص سوخت دوم به اتوبوس‌ها موجب متوقف شدن، ناوگان می‌شود و این یعنی یک بحران در حمل‌ونقل شهری. شهرداری تنها وظیفه تأمین ناوگان حمل‌ونقل و بازسازی و راه‌اندازی آن را دارد، اما تأمین سوخت از عهده ما خارج است. با این وجود تمامی تلاش خود را برای تأمین سوخت به کار بستیم و تنها نیازمند همکاری دیگر نهادهای ذی‌ربط هستیم.
هرچند تمهیدات اتخاذشده توسط مسئولان مدیریت شهری و دستگاه‌های متولی منجر به تأمین سوخت حداقلی ناوگان تا پایان دو هفته آینده شده، اما به نظر می‌رسد مشکل سوخت اتوبوس‌ها به طور کامل مرتفع نشده است. بر این اساس، تحقیقات روزنامه «شهر مردم» مسئولان تنها تا زمان اتمام سهمیه سوخت پایه، که پیش‌بینی می‌شود تا دهم ماه جاری باشد، مهلت دارند تا نسبت به تأمین سوخت مورد نیاز به صورت موقت اقدام کنند.
البته در مقابل، شهرداری شیراز هم باید ظرف همین مدت تمامی اقدامات را برای ثبت میزان پیمایش ماهانه اتوبوس‌های شهر در سامانه سیپاد به کار بندد تا در آینده شاهد تکرار این مشکلات برای ناوگان اتوبوسرانی شهر نباشیم.
