ایران با واژه تسلیم بیگانه است – جمهورآنلاین
به گزارش جمهور آنلاین، «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با حضور در برنامه «گفت‌وگوی ویژه خبری» به ارائه توضیحاتی درباره تحولات اخیر در حوزه سیاست خارجی پس از تجاوز رژیم صهیونیستی و ایالات متحده به ایران پرداخت.
آنچه در صداوسیما رخ داد، نمونه‌ای از اتفاقات این ۱۲ روز بود
وزیر خارجه در ابتدای این گفت و گوی خبری گفت: پیش از آمدن به اینجا، سری به آن ساختمان شیشه‌ای معروف زدم و خسارت‌های به‌وجودآمده را دیدم. راستش را بخواهید، احساس غرور و افتخار کردم به کارکنان صداوسیما که با وجود حمله به مقر اصلی این سازمان و آسیب‌هایی که به ظاهر آن را از کار انداخته بود، حتی برای یک دقیقه هم قطعی در هیچ‌یک از برنامه‌های شبکه‌های صداوسیما رخ نداد.
وی ادامه داد: این موضوع، خود به‌تنهایی مایه مباهات است و باید به کارکنان صداوسیما افتخار کرد. برخی از آن‌ها به‌صورت برجسته‌تر معرفی شدند و شایستگی این تقدیر را داشتند، اما بسیاری دیگر نیز در پشت صحنه تلاش کردند. به نظرم آنچه در صداوسیما رخ داد، نمونه‌ای از اتفاقات این ۱۲ روز بود. صداوسیما در برابر همه حملات مقاومت کرد و اجازه نداد برنامه‌هایش متوقف شود.
ایران با واژه تسلیم بیگانه است
عراقچی با اشاره به اینکه این اتفاق در مقیاس بزرگ‌تر در سراسر کشور نیز رخ داد، افزود: حملات مختلفی به نقاط گوناگون صورت گرفت، ترورهایی انجام شد، افراد مهمی را از دست دادیم و تأسیسات مهمی مورد اصابت قرار گرفت. در نهایت، فضای جنگی بسیار سختی ایجاد شد، اما کشور نه شکست خورد و نه تسلیم شد. همان‌طور که امروز مقام معظم رهبری فرمودند، ایران با واژه تسلیم بیگانه است. این واژه در قاموس ادبیات سیاسی و اجتماعی ما جایی ندارد و این حقیقت در این ۱۲ روز به اثبات رسید.
این ایستادگی در تاریخ ایران خواهد ماند
وزیر امور خارجه گفت: یک ابرقدرت دارای سلاح هسته‌ای و رژیم دارای سلاح هسته‌ای و همه اروپایی‌هایی بسیج شدند و برای شکستن و تسلیم جمهوری اسلامی ایران و مردم به هم کمک کردند. تا به یک مبارزه تقریبا ۵۰ ساله علیه سلطه‌گری آمریکا پایان دهند اما موفق نشدند. این ایستادگی واقعا جای تبریک دارد، این یک مقطع در تاریخ ایران خواهد ماند به عنوان مقاومت یکپارچه مردم ایران. در این مقطع گروه‌های مختلف فکری و سیاسی و قومیت‌ها ملاک نبود و همه یکپارچه در دفاع از کشور و مقاومت علیه هجمه صورت گرفته، شرکت داشتند و شکست ناپذیری ایران و ایرانیان را به دنیا ثابت کردند و مقاومت ما را نشان دادند.
عراقچی در ادامه افزود: یک تجربه بسیار مهمی را داشتیم. برای اینکه ایران را از حق خود محروم کنند سال‌هاست مقاومت می‌کنیم و انواع فشارهای و تحریم‌ها و فشار حداکثری در دوره اول و دوم اعمال شد. همه تهدیدها و ترفندها را به کار بردند و در این مذاکرات سعی کردند ما را تطمیع کنند و وقتی دیدند نشد به جنگ روی آوردند. برای اینکه مردم ایران را از حق خود محروم کنند از هر ابزاری استفاده کردند.
اروپایی‌ها می‌گفتند به دیپلماسی بازگردید و من می‌گفتم ما که وسط دیپلماسی بودیم!
وزیر خارجه با تاکید بر اینکه ما از این جهت دست برتر را در همه گفت‌وگوهای دیپلماتیک داشتیم. یعنی هیچ وزیر خارجه‌ای نبود که من با او صحبت کرده باشم و در نهایت حق را به ما ندهد یا حداقل سکوت نکند. اروپایی‌ها واقعاً حرفی برای گفتن نداشتیم. آن‌ها به ما زنگ می‌زدند و می‌گفتند، جنگ را متوقف کنید و به دیپلماسی بازگردید، و من می‌گفتم «یعنی چه؟ ما که وسط دیپلماسی بودیم!» آن‌ها بودند که جنگ را آغاز کردند.
عراقچی افزود: تقریباً از همان روز اول و دوم جنگ، تماس‌هایی از کشورهای اروپایی آغاز شد. آن‌ها درخواست داشتند که ما خویشتنداری کنیم و به دیپلماسی بازگردیم. اما ما گفتیم موضع‌مان کاملاً روشن است؛ ما در میانه دیپلماسی بودیم. یک‌سری کشورها بودند که مشخص بود هدف آن‌ها حمایت از رژیم صهیونیستی است و در واقع می‌خواستند ما را وادار کنند که از خود دفاع نکنیم. یک‌سری کشورهای دیگر هم هستند که در سطح بین‌المللی، به‌طور سنتی همیشه بر دیپلماسی اصرار دارند. ما این را حمل بر حسن نیت می‌کنیم، ولی واقعیت این است که وقتی دو کشور وارد درگیری و جنگ می‌شوند، کشورهای دیگر معمولاً توصیه به خویشتنداری، توقف جنگ، آتش‌بس، و بازگشت به دیپلماسی می‌کنند.
شاهد حمایت بی‌سابقه‌ای از سوی کشورهای منطقه بودیم
وی افزود:در مورد ما، این منطق اصلاً کارایی نداشت؛ چون منطق ما روشن بود. ما مشغول مذاکره بودیم و طرف مقابل، یک تهاجم کاملاً غیرمنطقی، بدون هیچ دلیل و مشروعیتی را آغاز کرده بود. ما گفتیم این تهاجم باید بدون هیچ پیش‌شرطی متوقف شود تا دوباره راه برای دیپلماسی باز شود.
رئیس دستگاه دیپلماسی با تاکید بر اینکه در این دوره، شاهد حمایت بی‌سابقه‌ای از سوی کشورهای منطقه بودیم که برخلاف رفتارهای گذشته‌شان، این بار قاطعانه از جمهوری اسلامی ایران حمایت کردند، خاطرنشان کرد: ۵۷ کشور عضو سازمان همکاری اسلامی در قطعنامه‌ای که روز یکشنبه گذشته صادر شد، حملات رژیم صهیونیستی را به شدت محکوم کرده و با عباراتی محکم و بی‌نظیر، همبستگی خود را با مردم ایران اعلام نمودند. این قطعنامه، به‌ویژه از این جهت قابل توجه است که در روز دوم اجلاس وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی، به دلیل حمله آمریکا به ایران، در آخرین لحظه دو بند به آن اضافه شد که صراحتاً اقدامات آمریکا را نیز محکوم کرد.
وی ادامه داد: علاوه بر این، شورای همکاری خلیج فارس از همان ابتدا بیانیه‌ای در محکومیت این حملات صادر کرد. سازمان‌های منطقه‌ای مانند سازمان همکاری شانگهای و بریکس نیز به همین ترتیب عمل کردند. این حمایت‌ها نشان‌دهنده ورود ما به یک عرصه جهانی برای اثبات حقانیت مردم ایران، مواضع و اصولمان و جلب حمایت بین‌المللی بود. به تعبیر دیپلماتیک، ما موفق شدیم در این «یارگیری» بین‌المللی به دستاوردهای قابل توجهی برسیم.
این ۱۲ روز به عنوان نمادی از مقاومت یک ملت، در تاریخ ثبت خواهد شد
عراقچی افزود: هیچ صحنه‌ای نبود که منطق ما مورد پذیرش قرار نگیرد یا دست‌کم با سکوت مخالفان مواجه نشود. در گفت‌وگو با وزرای خارجه کشورهای مختلف، هیچ‌کدام نتوانستند در برابر استدلال‌های ما پاسخی داشته باشند یا از موضع ما حمایت نکنند. این اتفاقات به تقویت گفتمان مقاومت کمک کرد. این ۱۲ روز به عنوان نمادی از مقاومت یک ملت در برابر ائتلافی از قدرت‌هایی که پشت رژیم صهیونیستی ایستاده بودند، در تاریخ ثبت خواهد شد.
این رژیم صهیونیستی بود که خواستار توقف عملیات شد
عراقچی در ادامه خاطرنشان کرد: رئیس‌جمهور آمریکا به‌گونه‌ای است که گاهی ساعت به ساعت اظهارات متفاوتی بیان می‌کند. این موضوع شاید کمی عجیب به نظر برسد، اما واقعیتی است که وجود دارد. ممکن است در یک روز شاهد چندین توییت یا مصاحبه متناقض از او باشیم. در آن مقطع، زمانی که روایتی از سوی طرف مقابل مطرح می‌شد مبنی بر اینکه وساطتی یا مذاکره‌ای صورت گرفته و ایران درخواست‌کننده بوده، من همان لحظه با توییتی که ساعت ۴ صبح منتشر کردم، تلاش کردم این روایت را خنثی کنم و حقیقت را روشن سازم.
وی ادامه داد: در آن توئیت تأکید کردم که چنین چیزی صحت ندارد؛ هیچ پیش‌شرطی وجود نداشته و ما هیچ درخواستی مطرح نکرده بودیم. این رژیم صهیونیستی بود که خواستار توقف عملیات شد. جمهوری اسلامی ایران نیز، بر اساس سیاست‌های از پیش تعیین‌شده، اعلام کرد که اگر حملات ادامه پیدا نکند، ما نیز قصدی برای ادامه نداریم. در نتیجه، عملیات متوقف شد.
عراقچی افزود: اما نکته‌ای که وجود دارد این است که چرا بین ساعت ۴ صبح تا ۷:۳۰ صبح این موضوع تغییر کرد؟ ظاهراً یک سوءتفاهم یا اختلاف نظر در این بازه زمانی به وجود آمد که باعث شد عملیات تا ساعت ۷:۳۰ صبح ادامه یابد. البته باید بگویم که آن‌ها عملیات خود را در ساعت ۴ صبح به وقت تهران متوقف کردند، اما نیروهای مسلح ما تا ساعت ۷ صبح (۴ صبح به وقت گرینویچ) ادامه دادند. ضربات نهایی ما بسیار مؤثر و تعیین‌کننده بود و تمام ضربات آخر توسط نیروهای مسلح ما وارد شد. از ساعت ۷:۳۰ صبح (۴ صبح به وقت گرینویچ)، نیروهای ما نیز عملیات را متوقف کردند و پس از آن، آنچه اکنون به‌عنوان آتش‌بس شناخته می‌شود، برقرار شد و ادامه یافت.
صراحتاً به طرف مقابل گفتم به رژیم صهیونیستی بگویید ایران، لبنان نیست
وزیر امور خارجه گفت: پس از اعلام آتش‌بس سوءتفاهم‌هایی هم پیش آمد که رژیم صهیونیستی ادعا کرد مثلاً ایران شلیک کرده و آن‌ها هم هواپیماهایی را فرستاده‌اند. در این میان، یک‌سری گفت‌وگوها و مذاکراتی نیز در ثانیه، بین ما و طرف‌های دیگر رد و بدل شد. ما صراحتاً اعلام کردیم که اگر بخواهند بازی راه بیندازند، ما به‌شدت مقابله خواهیم کرد.
وی ادامه داد: من صراحتاً به طرف مقابل گفتم به رژیم صهیونیستی بگویید ایران، لبنان نیست. این‌طور نیست که فکر کنند می‌توانند آتش‌بسی را اجرا کنند که فقط آن‌ها رعایت کنند و بعد ما، از ترس اینکه دوباره جنگ شروع نشود، کوتاه بیاییم. نه، اگر هر اقدامی انجام دهند، ما بلافاصله اقدام متقابل خواهیم کرد. امیدوارم این موضوع برایشان روشن باشد و به آتش‌بس احترام بگذارند؛ وگرنه این‌طور نیست که ما در این خصوص تسامح به خرج دهیم.
عراقچی با اشاره به اینکه درباره پایبندی رژیم صهیونیستی به آتش‌بس، با توجه به سوابق گذشته که بارها به آن اشاره کرده‌ام، تردیدهای جدی وجود دارد، گفت: این رژیم سابقه‌ای طولانی در نقض آتش‌بس‌ها دارد؛ آن‌ها آتش‌بس را اعلام می‌کنند، اما گمان می‌کنند طرف مقابل ضعیف است و سپس خودشان آن را نقض کرده و سعی می‌کنند از پاسخ طرف مقابل جلوگیری کنند.
دیپلماسی همیشه وجود دارد؛ چه پیش از جنگ برای جلوگیری از آن، چه در طول جنگ برای مدیریت خصومت
وزیر خارجه با تاکید بر اینکه دیپلماسی اصولاً برای جلوگیری از جنگ به کار می‌رود، گفت: من این را عرض می‌کنم که دیپلماسی همیشه وجود دارد؛ چه پیش از جنگ برای جلوگیری از آن، چه در طول جنگ برای مدیریت خصومت و چه پس از جنگ برای مدیریت تبعات. دیپلماسی ابزاری است که بشر در هر شرایطی از آن استفاده می‌کند. البته مذاکره، بخشی از دیپلماسی است و لزوماً به معنای توافق نیست. گاهی مذاکره برای مدیریت اختلافات، جلوگیری از تشدید مسائل، یا اتمام حجت انجام می‌شود.
مذاکره نه امری مقدس است و نه امری مذموم
رئیس دستگاه دیپلماسی با اشاره به اینکه در مذاکرات اخیر، ما مواضع خود را کاملاً روشن کردیم و از آن کوتاه نیامدیم، گفت: وقتی آمریکایی‌ها به سمت جنگ رفتند، مذاکرات به نوعی اتمام حجت برای ما و مردممان بود. اینکه از این به بعد دیپلماسی چگونه پیدا می‌کند، در حال رایزنی هستیم. دیپلماسی ادامه دارد؛ همین امروز با چند وزیر خارجه گفت‌وگو کرده‌ام و برای فردا نیز برنامه‌های دیگری دارم. رایزنی‌های دیپلماتیک، تبادل پیام‌ها و گفت‌وگوها با کشورهای مختلف ادامه خواهد داشت. اما اینکه آیا به طور مشخص به مذاکره با آمریکا بازگردیم یا نه، موضوعی است که در حال بررسی است و به منافع ملی ما بستگی دارد.
عراقچی با اشاره به اینکه مذاکره نه امری مقدس است و نه امری مذموم؛ گفت: بلکه پدیده‌ای است که بر اساس محاسبه هزینه و فایده و با توجه به منافع ملی درباره آن تصمیم‌گیری می‌شود. اگر منافع ما اقتضا کند که مجدداً وارد شویم، به‌هرحال تصمیم گرفته خواهد شد و وارد خواهیم شد.
تصمیم‌گیری درباره مذاکرات بر اساس مصلحت مردم ایران گرفته خواهد شد، نه بر اساس احساسات
وی ادامه داد: بله، ما یک تجربه بسیار سنگین با آمریکایی‌ها داریم؛ اینکه آن‌ها در میانه مذاکره، به خود مذاکره خیانت کردند. این تجربه قطعاً در تصمیم‌گیری‌های بعدی ما تأثیرگذار خواهد بود. اما آن تصمیم‌گیری، نهایتاً بر اساس مصلحت مردم ایران گرفته خواهد شد، نه بر اساس احساسات، و نه بر اساس هیچ ملاحظه سطحی یا زودگذر دیگر.
وزیر خارجه در ادامه افزود: اجازه دهید صراحتاً بگویم که هیچ‌گونه توافق یا قراری برای ازسرگیری مذاکرات صورت نگرفته است. نه قولی داده شده، نه صحبتی در این باره انجام شده است. اینکه ما در داخل در حال بررسی هستیم که مصلحت مردم ایران چیست، موضوع دیگری است، اما تا این لحظه هیچ برنامه یا موضوعیتی برای مذاکره وجود ندارد و هیچ قراری هم گذاشته نشده است.
آسیب‌های جدی به تأسیسات هسته ای وارد شده است
وزیر خارجه در ادامه این گفت و گوی خبری با اشاره به اینکه دو روز است که حملات متوقف شده و هم‌اکنون دوستان ما در سازمان انرژی اتمی مشغول بررسی آسیب‌ها و صدمات وارده هستند، گفت: این خسارات کم نبوده و آسیب‌های جدی به تأسیسات ما وارد شده است. آن‌ها در حال ارزیابی دقیق این خسارات هستند. در عین حال، ما نیز در حال بازنگری سیاست‌های خود هستیم تا ببینیم چه مؤلفه‌های جدیدی به وجود آمده و چه موضوعات جدیدی باید مطرح شود. هنوز زود است که قضاوت کنیم آیا امکان مذاکره‌ای موفق وجود دارد یا خیر.
نمی‌توان به شرایط پیش از این مقاومت بازگشت
وی در پاسخ به این پرسش که شما به‌تازگی اشاره کردید که جنگ صهیونیست‌ها و آمریکایی‌ها علیه ما مسیر دیپلماسی ما را تغییر داده است. در حوزه سیاست خارجی و دیپلماسی، این تغییر به طور مشخص به چه معناست؟ گفت: مسلم است که پس از پشت سر گذاشتن یک جنگ، بسیاری از واقعیت‌ها تغییر می‌کند. شرایط پس از جنگ با شرایط پیش از آن متفاوت است و دیپلماسی نیز باید خود را با این واقعیت‌های جدید تطبیق دهد. ما اکنون با موقعیتی روبه‌رو هستیم که مردم ایران طی ۱۲ روز مقاومتی جانانه از خود نشان دادند. این مقاومت، خود به عاملی غیرقابل‌چشم‌پوشی تبدیل شده است.
عراقچی با تاکید بر اینکه نمی‌توان به شرایط پیش از این مقاومت بازگشت، گفت: ما اکنون ادعاها و مواضع جدیدی داریم و منطق جدیدی شکل گرفته است. برخی از تأسیسات و امکانات ما تخریب شده‌اند که این خود واقعیت جدیدی ایجاد کرده و طلبکاری‌های جدیدی به وجود آورده است. بحث جبران خسارات اکنون به موضوعی جدی تبدیل شده است.
وی ادامه داد: هر جنگی تغییراتی را به همراه می‌آورد و این تغییرات در دیپلماسی نیز خود را نشان می‌دهند. ما در حال تنظیم دیپلماسی خود هستیم و از این پس، دیپلماسی ما قطعاً تغییراتی خواهد داشت، شکل جدیدی به خود خواهد گرفت و آرایش جدیدی پیدا خواهد کرد. در این مدت، شناخت بهتری از کشورها به دست آوردیم؛ برخی همراهی بیشتری داشتند و برخی کمتر. بنابراین، دیپلماسی پس از جنگ با دیپلماسی پیش از جنگ تفاوت‌هایی خواهد داشت.
کسانی که دعوت به میز مذاکره می‌کنند باید مشخص کنند منظور کدام میز و مذاکره است
وزیر امور خارجه گفت: ما در حال مذاکره با آمریکا بودیم که اسرائیل میز را نابود کرد. بعد با اروپا صحبت می‌کردیم، آمریکایی‌ها نابود کردند. بنابراین، وقتی کسانی می‌گویند “برگردیم به میز مذاکره”، باید مشخص کنند منظورشان دقیقاً کدام میز است و با چه مشخصاتی. شرایط تغییر کرده، و این طبیعی است.
وی ادامه داد: من دیداری با سه وزیر خارجه اروپایی و خانم کالاس نماینده اتحادیه اروپا در امور سیاست خارجی دیدار کردم این دیدار روز جمعه گذشته انجام شد. اسم آن مذاکره نبود یعنی مذاکره‌ای با هدف رسیدن به یک توافق مشخص نبود، بلکه بیشتر یک گفت‌وگو بود.
عراقچی خاطر نشان کرد: پیش از آن، این افراد تماس تلفنی مشترکی با من داشتند؛ تماسی که بیش از یک ساعت طول کشید. بحث‌ها هم خیلی جدی و چالشی بود. همان‌جا به این نتیجه رسیدند که باید حضوری صحبت کنیم. آن‌ها خودشان برنامه دیدار حضوری را پیشنهاد و پیام دادند که اگر امکان وجود دارد، این دیدار روز جمعه انجام شود. قرار بود من به استانبول بروم و این دیدار از نظر زمانی ممکن بود.
گفت‌وگو با وزرای خارجه سه کشور اروپایی بسیار صریح و چالشی بود
وزیر خارجه با تاکید براینکه دیپلماسی طیف گسترده‌ای از فعالیت‌ها را در بر می‌گیرد، گفت: گفت‌وگویی که با وزرای خارجه سه کشور اروپایی داشتم، بسیار صریح، چالشی، اما به نظرم مفید بود. این وزرا نسبت به دوره‌های قبلی تغییر کرده بودند و وقتی واقعیت‌های مذاکرات گذشته را برایشان توضیح می‌دادم، برایشان جالب بود و پاسخی نداشتند.
وی ادامه داد: آن‌ها دیگر نمی‌توانستند در حضور من از غنی‌سازی صحبت کنند. به آن‌ها گفتم که در سال ۲۰۱۵، ما با خود شما و کشورهایتان توافق کردیم. شما سه کشور اروپایی بخشی از مذاکرات بودید و توافق برجام را امضا کردید. خانم موگرینی و پیش از او خانم اشتون، نمایندگان سیاست خارجی اتحادیه اروپا، هماهنگ‌کننده و تسهیل‌گر مذاکرات بودند. آن زمان که به توافق رسیدیم، شما جشن گرفتید و آن را بهترین دستاورد دیپلماسی خواندید. حالا چه شده که همان توافق را زیر سؤال می‌برید و درباره توقف غنی‌سازی صحبت می‌کنید.
رئیس دستگاه دیپلماسی با اشاره به اینکه این بحث‌ها بسیار جدی بود و منطق ما آن‌قدر قوی بود که آن‌ها پاسخی نداشتند، گفت: نهایتاً گفتند که آمریکا این را می‌گوید یا رژیم صهیونیستی آن را می‌خواهد. به نظرم این گفت‌وگوها آن‌قدر جدی و مفید بود که در نهایت به این نتیجه رسیدند که باید ادامه پیدا کند. در بیانیه‌شان هم اعلام کردند که دوباره ملاقات خواهیم کرد. در این یکی دو روز نیز تماس‌هایی برقرار شده و صحبت از این است که چه زمانی دوباره بنشینیم و گفت‌وگوها را ادامه دهیم.
آمریکا عملا اروپا را کنار زده است
وی ادامه داد: در دوره‌ای که ما با آمریکا مذاکره می‌کردیم، اروپا عملاً از بازی کنار گذاشته شد. این خواست ما نبود بلکه تصمیم آمریکایی‌ها بود. صراحتاً می‌گویم که آمریکایی‌ها هیچ علاقه‌ای به حضور اروپایی‌ها در مذاکرات نداشتند و معتقد بودند که باید به‌صورت دوجانبه با ما مذاکره و مسائل را حل کنند. این برای اروپا خوشایند نبود و به نوعی تحقیرشان کرد. این تحقیر نه‌تنها در موضوع ایران، بلکه در موضوع اوکراین نیز رخ داد که مستقیماً به امنیت اروپا مرتبط است. در آنجا هم اروپا کنار گذاشته شد و مذاکرات بین روسیه، اوکراین و وساطت آمریکا پیش رفت. شاید اروپایی‌ها اکنون به دنبال جبران این کنار گذاشته شدن هستند و می‌خواهند دوباره وارد صحنه شوند. ما هم مانعی برای گفت‌وگو با آن‌ها نمی‌بینیم. اگر بتوانند نقش سازنده‌ای ایفا کنند، از نظر ما اشکالی ندارد.
آمریکا به‌جای حل موضوع هسته‌ای ایران، آن را پیچیده‌تر و دشوارتر کرد
عراقچی خاطرنشان کرد: دست بالاتر یا پایین‌تر به‌جای خود اما مسئله این است که موضوع حالا پیچیده‌تر شده است. قبلاً موضوعی بود که سعی می‌کردید برایش راه‌حلی مسالمت‌آمیز پیدا کنید. اما اکنون، با توجه به جنگی که رخ داده، شرایط تغییر کرده، این شوخی نیست. انسان‌ها به خاطر این موضوع کشته شده‌اند. مگر می‌شود به سادگی گذشته درباره‌اش توافق کرد؟ کار سخت‌تر شده است و آمریکا با این اشتباهی که مرتکب شد، به‌جای حل موضوع هسته‌ای ایران، آن را پیچیده‌تر و دشوارتر کرد. برای اروپا هم همین‌طور است، اگر از مکانیزم ماشه استفاده کند، حل مسئله برایش سخت‌تر و پیچیده‌تر خواهد شد.
آقای گروسی در گزارش خود به‌صورت صادقانه و منصفانه عمل نکرد
وزیر خارجه با اشاره به اینکه طرحی که به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و امروز به تأیید شورای نگهبان رسیده و به قانون تبدیل شده است برای ما لازم‌الاجراست و تردیدی در اجرای آن وجود ندارد، افزود: دلیل این تصمیم کاملاً روشن است؛ گزارش تهیه‌شده توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، یا به عبارتی توسط آقای گروسی تهیه شد، زمینه‌ساز قطعنامه‌ای شد که کشورهای اروپایی در شورای حکام آژانس مطرح کردند. به نظر ما، این گزارش و قطعنامه متعاقب آن، بستری برای تهاجم رژیم صهیونیستی به تأسیسات هسته‌ای ایران فراهم کرد. این امر ناشی از آن بود که آقای گروسی در گزارش خود به‌صورت صادقانه و منصفانه عمل نکرد. موضوعاتی که به ۲۰ یا ۲۵ سال پیش بازمی‌گردد، مانند سؤالاتی درباره چند گرم مواد هسته‌ای که آن زمان اعلام شده یا نشده بود، در گزارش برجسته شد.
وی با تاکید بر اینکه خود آژانس هم اذعان دارد که این مسائل مربوط به گذشته است، گفت: اما آن‌ها را به‌عنوان عدم همکاری ایران مطرح کردند. سپس شورای حکام در تصمیمی کاملاً سیاسی، این مسائل را به‌عنوان عدم پایبندی ایران به معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) و تعهدات پادمانی تفسیر کرد و قطعنامه‌ای علیه ایران صادر نمود، این اقدامات به‌وضوح سیاسی بود و یکی از دلایل اصلی تغییر در رویکرد همکاری ما با آژانس است.
رابطه و همکاری ما با آژانس شکل جدیدی پیدا خواهد کرد
عراقچی افزود: همچنین، پیش از حمله آمریکا و اجلاس وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی، ۲۳ یا ۲۴ کشور اسلامی، به ابتکار مصر، نامه‌ای مشترک امضا کردند و این حملات را صراحتاً محکوم نمودند. در اینجا لازم است از وزیر خارجه و دولت مصر برای این ابتکار تشکر کنم. این کشورها حتی منتظر اجلاس وزرای خارجه نماندند و در خود اجلاس نیز بار دیگر این محکومیت را تکرار کردند.
وی با تاکید بر اینکه از این پس، رابطه و همکاری ما با آژانس شکل جدیدی پیدا خواهد کرد، گفت: قانون مصوب مجلس تکلیف را روشن کرده است اما راه را کاملاً نبسته و تصمیم‌گیری در این خصوص را به تشخیص شورای عالی امنیت ملی واگذار کرده است و ملاک قرار داده است. با توجه به تحولات اخیر، لازم است کار حقوقی بیشتری روی این قانون انجام دهیم تا مشخص شود چگونه می‌توانیم روابط خود با آژانس را بر اساس این قانون تنظیم کنیم.
فعلا بنای پذیرش شخص گروسی را در تهران نداریم
وزیر امور خارجه گفت: مجلس، همکاری با آژانس را در این زمینه ممنوع کرده است. یکی از موارد، قطع بازرسی‌ها بوده است که با حمله به تاسیسات قطع شده است. یکی از اهدافی که اصرار به همکاری دارند، همین است که بازرس‌های آژانس بیایند و ببینند آنجا در چه وضعیتی قرار دارد، چقدر تخریب شده است. این هم موضوعیت دارد و ما هم متوجه هستیم منظور آن‌ها چیست.
وی ادامه داد: حتما فعلا بنای پذیرش شخص گروسی را در تهران نداریم. در مورد بازرس‌ها هم باید بررسی شود و ببینیم اگر با قانون مجلس انطباق داشته باشد، به آن فکر می‌کنیم ولی ظاهر امر روشن است که تاسیساتی که تخریب شده‌اند، وقتی می‌خواهند بازرسی شوند، یعنی می‌خواهند بدانند میزان خسارت چقدر است.
وزیر خارجه با اشاره به اینکه میزان خسارت زیاد و جدی است، خاطرنشان کرد: اما اینکه بازرسان بیایند و دقیق مطلع شوند، این تصمیمی است که باید گرفته شود و مطابق با قانون مجلس باشد. به نظر من، شورای عالی امنیت ملی باید این تصمیم را اتخاذ کند.
وزیر خارجه ادامه داد: معاونت بین‌الملل وزارت امور خارجه مأموریت یافته است که موضوع شناسایی متجاوز در سازمان ملل متحد و همچنین پیگیری جبران خسارات را دنبال کند. معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری نیز در این زمینه فعال شده است. لازمه این کار، تدوین یک جمع‌بندی دقیق از خسارات وارده و مستندسازی آن‌هاست تا مشخص شود چه خسارات و هزینه‌هایی، اعم از انسانی و مادی، تحمیل شده است. این فرآیند نیازمند یک کار فشرده برای مستندسازی دقیق خسارات و هزینه‌های واردشده است. پیگیری جبران خسارت نیز خود به‌تنهایی یک کار حقوقی بسیار پیچیده و دشوار خواهد بود. این موضوع، همان‌طور که اشاره کردم، امروز مورد تأکید مقام معظم رهبری قرار گرفت.
حقوق بین‌الملل کجاست، قوانین بین‌المللی کجا هستند؟
عراقچی ادامه داد: اگر دقت کنید، در ادبیاتی که اکنون در رسانه‌های مختلف مطرح است، این پرسش به‌طور جدی بحث می‌شود که حقوق بین‌الملل کجاست. قوانین بین‌المللی کجا هستند. کشورهایی مانند آلمان و فرانسه که خود را پرچمدار حقوق بین‌الملل می‌دانستند، به‌ویژه فرانسه که خود را مهد حقوق بین‌الملل معرفی می‌کند، اکنون باید پاسخگو باشند.
در شورای حقوق بشر حتی یک بیانیه علیه رژیم صهیونیستی صادر نشده است
عراقچی خاطر نشان کرد: این کشورها در موضوع غزه نیز سیاست‌هایی داشتند که حقوق بشر و حقوق بشردوستانه را زیر پا گذاشتند. مردم غزه بمباران شدند و حقوق بشر نیز همراه با آن‌ها بمباران شد. اکنون هیچ کشور اروپایی نمی‌تواند با ما درباره حقوق بشر صحبت کند. اگر حرفی هم بزنند، خودشان شرمنده می‌شوند. وقتی ادعا می‌کنند که فلان فرد در فلان جا در زندان است، ما می‌گوییم بررسی می‌کنیم، اما آن‌ها از ۶۰ هزار کشته در غزه سخنی نمی‌گویند. در شورای حقوق بشر سازمان ملل علیه ما قطعنامه صادر می‌کنند، اما حتی یک بیانیه علیه رژیم صهیونیستی به خاطر کشتار ۶۰ هزار انسان و تخریب خانه‌ها و زیرساخت‌ها صادر نکرده‌اند.
وزیر خارجه با اشاره به استانداردهای دوگانه گفت: این استانداردهای دوگانه اکنون به یک بحث جدی در صحنه بین‌المللی تبدیل شده است. این استاندارهای دوگانه، جهان را به سمت ناامنی بیشتر سوق می‌دهد، حقوق بشر و حقوق بشردوستانه را نابود می‌کند. آن‌ها گاهی حتی از تروریست‌هایی که در راستای منافعشان عمل می‌کنند، حمایت کرده‌اند. فکر می‌کنم تحولات دو سال اخیر، به‌ویژه پس از وقایع غزه و این تحول خاص، شوک بزرگی به حقوق بین‌الملل و کارایی آن وارد کرده و اعتبار آن را زیر سؤال برده است و این موضوع در آینده بیش از پیش برجسته خواهد شد.
ما با قطر همبستگی داریم ولی حساب پایگاه آمریکایی کاملاً جداست
وزیر خارجه ادامه داد: وقتی که حمله صورت گرفت، خب، قطری‌ها ناراحت شدند، که طبیعی هم است. کشورهای شورای همکاری نیز از این موضوع ناراحت شدند. ولی ما گفته بودیم که حساب آمریکایی‌ها با حساب شما جداست. همان فردا جلسه اضطراری وزرای خارجه شورای همکاری خلیج فارس را در دوحه قطر برگزار کردند برای اعلام همبستگی با قطر و من برای هر شش وزیر خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس را تلفنی یا با پیام، تماس گرفتم و گفتم بیانیه‌ای که برای اعلام همبستگی با قطر امضا می‌کنید، اسم من را هم زیر آن بنویسید. ما هم با قطر همبستگی داریم و از این کشور حمایت می‌کنیم. ولی حساب پایگاه آمریکایی کاملاً جداست.
Source link
